AISI 303 – X8CrNiS18-9 – DIN 1.4305
303 kalite paslanmaz çelik, östenitik çelikler arasında en iyi işlenebilirlik özelliklerine sahiptir. Özel olarak talaşlı imalat uygulamaları için tasarlanmış olan bu kalite, sülfür (S) eklentisi sayesinde yüksek işlenebilirlik kabiliyeti sunar. Bu nedenle, genellikle “paslanmaz çeliğin otomatı” olarak anılır.
303 kalite paslanmaz çelik, talaşlı imalatın öncelikli olduğu projelerde mükemmel bir tercih olsa da, yüksek korozyon dayanımı ve şekillendirme gerektiren uygulamalar için sınırlı kullanıma sahiptir. Oksidasyon dayanımı ve işlenebilirlik avantajları, onu birçok endüstride tercih edilen bir seçenek haline getirir.
Öne Çıkan Özellikler
- İşlenebilirlik: %78’lik işlenebilirlik kabiliyeti ile talaşlı imalat için en uygun paslanmaz çeliklerden biridir.
- Tokluk ve Kırılganlık: Sülfür katkısına rağmen, tokluk seviyesi 304 kalite ile benzerdir. Ancak, kırılgan yapısı nedeniyle soğuk şekillendirme işlemleri için uygun değildir.
- Kaynaklanabilirlik: Kaynaklama işlemleri için önerilmez; gerektiğinde dikkatle uygulanmalıdır.
Korozyon Dayanımı
- 303 kalite, kuru hava ve nötr ortamlarda iyi korozyon dayanımı sunar.
- Sülfür katkısı, korozyon direncini 304 kaliteye kıyasla azaltır. Özellikle bükülme, derin sıvama ve soğuk şekillendirme işlemlerine uygun değildir.
- Deniz ve Nemli Ortamlar: Sülfür nedeniyle deniz kenarları gibi klorür içeren nemli ortamlarda kullanılmaması tavsiye edilir. Bu tür koşullarda sülfür, malzemenin iç yapısında yerel aşınmalara neden olabilir.
Sıcaklık Dayanımı
- 700°C’ye kadar oksidasyona dayanıklıdır.
- 425°C’nin üzerindeki sıcaklıklarda karbür çökelmesi oluşabilir, bu durum performansı etkileyebilir.
- Sıcak ve sulu ortamlarda, 304 kalite ile benzer tepkimeler gösterebilir.
Alternatif Kaliteler
303 kalite yerine daha yüksek korozyon dayanımı ve şekillendirme gerektiren uygulamalarda AISI 304 kalite tercih edilebilir.
|
Kalite (AISI) |
C |
Mn |
Si |
P |
S |
Cr |
Mo |
Ni |
Se |
|
|
303 |
min. max. |
– 0.15 |
– 2.00 |
– 1.00 |
– 0.20 |
0.15 – |
17.0 19.0 |
– |
8.0 10.0 |
– |
|
Kalite (AISI) |
Çekme Dayanımı (MPa) min |
Akma Dayanımı 0.2% Proof (MPa) min |
Uzama (% in 50mm) min |
Sertlik |
|
|
Rockwell B (HRB) max |
Brinell (HB) max |
||||
|
303 |
– |
– |
– |
– |
262 |
|
Kalite (AISI) |
Yoğunluk (kg/m3) |
Esneklik Katsayısı (GPa) |
Isıl genleşme katsayısı (mm/m/°C) |
Isıl İletkenlik (W/m.K) |
Özgül Isı 0-100°C (J/kg.K) |
Elektrik direnci (nW.m) |
|||
|
0-100 °C |
0-315 °C |
0-538 °C |
At 100°C |
At 500°C |
|||||
|
303 |
8027 |
193 |
17.3 |
17.8 |
18.4 |
16.3 |
21.5 |
500 |
720 |
303 kalite paslanmaz çelik, üstün işlenebilirlik özellikleri sayesinde imalat sanayisinde sıkça tercih edilen bir malzemedir. Talaşlı imalatın ön planda olduğu projelerde, hızlı ve hassas üretim süreçleri için idealdir.
Kullanım Alanları
- Bağlantı Elemanları: Cıvata, somun ve dişli gruplarında dayanıklı ve işlenebilir bir çözüm.
- Makine Parçaları: Yüksek işlenme payı gerektiren makine parçalarının üretiminde.
- Şaft ve Rakorlar: Hareketli bağlantı elemanlarında yüksek performans sunar.
- Uçak Endüstrisi: Uçak bağlantı elemanlarında güvenilir bir seçenek.
- Elektrik ve Mekanik Parçalar: Elektrik dişli elemanları gibi hassas işlenmiş parçalarda.
- Korozif Ortamlar: 303 kaliteye uygun korozif ortamlarda uzun ömürlü çözümler sağlar.
Bu alanlar, 303 kalitenin işlenebilirlik avantajlarını en iyi şekilde kullanarak, maliyet ve zaman açısından verimli çözümler sunmasını mümkün kılar.