AISI 420 – X20Cr13 – DIN 1.4021
420 kalite, yüksek karbonlu martensitik bir paslanmaz çelik türüdür. Yüksek sertlik ve dayanıklılık gerektiren uygulamalarda tercih edilir ve ısıl işlemle sertleştirilebilir.
420 kalite, özellikle kesim aletleri ve yüksek sertlik gerektiren diğer endüstriyel uygulamalar için ideal bir seçenektir.
Özellikler
Kimyasal Yapı:
- Minimum %12 Krom (Cr) içerir, bu da temel seviyede korozyon dayanımı sağlar.
Sertlik:
- Tavlanmış durumda yumuşak bir yapıya sahiptir.
- Isıl işlem sonrası 45-50 Rockwell sertliğe ulaşabilir.
Isıl İşlem:
- Sertlik artırımı ve en iyi korozyon direnci için ısıl işlem uygulanması gereklidir.
- Sertleştirme sonrası yüzey temizliği veya polisaj yapılması önerilir.
Dayanım ve Kullanım Sıcaklığı
Korozyon Dayanımı:
- Östenitik çeliklere kıyasla düşüktür.
- Tatlı suya, yiyeceklere ve normal hava koşullarına karşı iyi direnç gösterir.
- Uzun süre yıkanmamış yiyecek artıkları çukurlaşmaya neden olabilir.
Isı Dayanımı: 600 °C’ye kadar dayanıklıdır.
Soğuk Şekillendirme: Zayıftır, soğuk şekillendirme işlemleri önerilmez.
İşlenebilirlik
- Tavlanmış halde işlenebilirliği iyidir.
- Sertleştirme sonrası, özellikle 30 HRC’nin üzerinde, işlenebilirlik zorlaşır.
- Uygun takım ve soğutma ile işlenebilirlik artırılabilir.
Kaynak Kabiliyeti
- Zayıftır ve genellikle kaynak sonrası sertleştirme ve tavlama gerektirir.
Alternatif Kaliteler
- AISI 420A/B/C: Sertlik ve kimyasal bileşimde farklı varyasyonlar sunar.
Avantajlar ve Sınırlamalar
Avantajlar:
- Yüksek sertlik gerektiren uygulamalar için uygun.
- Kesim aletleri üretiminde sıkça tercih edilir.
Sınırlamalar:
- Östenitik gruba göre daha düşük korozyon dayanımı.
- Sıfır altındaki sıcaklıklarda yumuşaklık kaybı, yüksek sıcaklıklarda dayanıklılık kaybı.
Kalite (AISI) |
C |
Mn |
Si |
P |
S |
Cr |
Mo |
Ni |
N |
|
420 |
min. max. |
0.15 0,25 |
– 1.50 |
– 1.00 |
– 0.040 |
– 0.030 |
12.0 14.0 |
– |
– |
– |
Tavlama Sıcaklığı (°C) |
Çekme Dayanımı (MPa) |
Akma Dayanımı 0.2% Proof (MPa) |
Uzama (% in 50mm) |
Sertlik Brinell (HB) |
Çarpma Etkisi V (J) |
Tavlanmış halde (Isıl işlemsiz) |
655 |
345 |
25 |
241 max |
– |
Kalite (AISI) |
Yoğunluk (kg/m3) |
Esneklik Katsayısı (GPa) |
Isıl genleşme katsayısı (mm/m/°C) |
Isıl İletkenlik (W/m.K) |
Özgül Isı 0-100°C (J/kg.K) |
Elektrik direnci (nW.m) |
|||
0-100 °C |
0-315 °C |
0-538 °C |
At 100°C |
At 500°C |
|||||
420 |
7750 |
200 |
10.3 |
10.8 |
11.7 |
24.9 |
– |
460 |
550 |
Kullanım Alanları:
420 kalite paslanmaz çelik, yüksek dayanım ve aşınmaya karşı mukavemet gerektiren uygulamalarda tercih edilir. İşte yaygın kullanım alanları:
- Mutfak Eşyaları: Çatal, bıçak ve kaşık gibi mutfak gereçleri.
- Bıçak Endüstrisi: Kesicilik özelliği sayesinde her türlü bıçak üretimi.
- Makine Parçaları: Dişli ve rulman gibi yüksek aşınma dayanımı gerektiren parçalar.
- Tıbbi ve Cerrahi Aletler: Cerrahi bıçaklar, tıbbi aletler ve iğneli subaplar.
- Kesici Aletler: Makas ağzı ve kesim ekipmanları.
- Kalıp Üretimi: Kalıp parçalarının yapımında.
- Otomotiv Parçaları: Fren diskleri, piston ve vanalar.
420 kalite, sertliği ve dayanıklılığıyla öne çıkarak kesim, aşınma direnci ve yüksek mukavemet gerektiren alanlarda ideal bir seçimdir.